به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، بیانیه گام دوم انقلاب که از سوی مقام معظم رهبری به رشته تحریر درآمده است، بدون شک مسیری فعالانه و مؤثر را برای آینده انقلاب اسلامی و کشور ترسیم کرده و اگر با تبدیل این مهم به باور عمومی و مطالبه از دستگاههای اجرایی گامهای عملیاتی و اجرایی برداشته شود، به توفیق الهی اهداف موردنظر این بیانیه برای مردم و آینده کشور محقق میشود.
با توجه به اهمیت مسأله تبیین راهبردی «بیانیه گام دوم انقلاب» و ضرورت گفتمانسازی و اینکه دانشگاهها برای تحقق این بیانیه چه نقش و رسالتی میتوانند داشته باشند، در گفتوگویی تفصیلی پای صحبتهای حجتالاسلام عباسعلی حیدری مسؤول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهانو کارشناس مذهبی و سیاسی نشستیم.
فارس: دلایل اهمیت این بیانیه با توجه به مسائل روز را چطور ارزیابی میکنید؟
حیدری: در مورد بیانیه گام دوم انقلاب و تحلیل ابعاد و محتوای آن لازم است تا به چند نکته اشاره شود. اول اینکه رهبر انقلاب فرمودند گام دوم انقلاب را بدون داشتن نقشه راه نمیتوان طی کرد و نقشه راه باید با توجه به یکسری موارد تنظیم شود. اول از همه، تجربه گذشته است که ایشان نیز در پیامشان به نقاط قوت و ضعف این تجربه اشاره کردند و تصریح کردند که نقاط قوت بیشتر از نقاط ضعف است و البته باید بدانیم که نقاط ضعف نیز وجود دارد و اینطور نیست که تجربه ما از نقاط ضعف خالی بوده است.
دومین موضوعی که در مورد این پیام باید در نظر داشته باشیم برنامه و طراحی دشمن است. اساساً یکی از ویژگیهای مهم این بیانات این است که در جایجای آن ردپای ضرورت فهم نقشه دشمن وجود دارد. این مورد نشاندهنده این است که غفلت از دشمن یک استراتژی برای دشمن بوده یعنی تولید غفلت برای مردم، نخبگان و مسؤولان در نظام جمهوری اسلامی یک استراتژی است که رهبر انقلاب در سطرهای این بیانیه مکرر به آن اشاره داشتهاند.
سوم نقشه راه گام دوم انقلاب اسلامی باید بر اساس آن تنظیم شود؛ اهداف و آرمانها، مبانی و اصولی است که حضرت امام(ره) برای این انقلاب تعیین کردند و رهبر معظم انقلاب میفرمایند این موارد غیرقابل تغییر است و بقای جمهوری اسلامی درگرو تحقق هر چه دقیقتر این آرمانهاست. ماندن بدون اصول برای ما ارزشی ندارد و این مسئله یکی از مضامین اصلی پیام ایشان است.
فارس: حرف نوی بیانیه به نظرتان چه بود؟
حیدری: رهبر انقلاب در این بیانیه میخواهند نوعی «خودآگاهی تاریخی و انقلابی» در ما ایجاد کنند تا دریابیم که در کدام نقطه تاریخی ایستادهایم و به کجا میرویم و چه مسؤولیتهایی بر عهدهداریم.
ایشان این بار به مناسبت چهلسالگی انقلاب، «ارزیابیهای راهبردی» خود را درباره گذشته انقلاب و «تجویزهای راهبردی» را درباره آینده آن، در اختیار ما قرار دادهاند.
ما باید به فهم و درک عمیق آن همت گماریم و آنگاه از طریق تقسیمکار، ترجمه و تحقق عملیاتی بخشها و پارههای مختلف آن را بر عهده گیریم. این کار، مردان مرد میطلبد؛ کسانی که میتوانند به تاریخ، در کلیّتش بنگرند و برای خویش، رسالتهای بزرگ و تعیینکننده تعریف کنند و در این راه، از ایمان و ارادهای برخوردار باشند که هیچ مانع و مشقّتی، آن را متزلزل و متوقف نگرداند.
فارس: امیدواری واقعبینانه آقا از چه چیزی سرچشمه گرفته است؟
حیدری: رهبر انقلاب در این بیانیه امید واقعبینانه و خوشبینی مؤمنانه را به منزله روح و رکن اصلی که برخاسته از خودآگاهی، خودباوری، ایمان به خدا، شناخت سنتهای الهی و تجربه شگرف انقلاب اسلامی است مدنظر قرار دادند. این درست در نقطه مقابل تحقیر تاریخی و ملی است که ملت ایران براثر حاکمیت مستکبران و دستگاه ستمشاهی به آن مبتلا شده بود و سالها تحمیل کرده بودند که نمیشود و نمیتوانید، اما این روح خودباوری به ملت ما برگشت و در این پیام و بیانیه نورانی خلاصه شد که توانستیم و میشود و خواهیم توانست.
فارس: نقش دانشگاهها و آموزش عالی برای تحقق بخشیدن به فرامین رهبری در این بیانیه چیست؟
حیدری: دانشگاهها نقش مهمی در امیدآفرینی، ایجاد روحیه نشاط و تقویت خوشبینی به آینده در میان جوانان جامعه به عهدهدارند. فعالیتهای فرهنگی در دانشگاه و ترغیب دانشجویان به برگزاری انجمنهای اسلامی و تشکلهای دانشجویی با رویکرد گام دوم انقلاب میتواند بسیار تأثیرگذار باشد.
رویکرد دانشگاه در راستای تحقق برنامههای خود در تمام ابعاد پژوهشی، اخلاق و معنویت و فرهنگی باید بر مبنای گام دوم انقلاب باشد.کشور ما در زمینههای مختلف صنایع دفاعی، هوایی، نانو، سلولهای بنیادی، شیمی و بیوشیمی، تولید علم به موفقیتهای چشمگیری دستیافته است. اساتید دانشگاه نیز میتوانند در سرفصلهای گام دوم موردنظر انقلاب الگوسازی کنند.
کاری که بر عهده ماست، این است که این بیانیه را به عنوان یک متن راهبردی و راهگشا، در دستور کار خویش قرار دهیم و متناسب با هر یک از مطالبات و مقاصد نهفته در آن، برنامهریزی و تدبیر کنیم. رهبر انقلاب، به صراحت ما را مخاطب خویش خوانده و خواستهها و توقعاتش را با ما در میان نهاده است. ما باید بیدرنگ و دغدغه، احساس مسؤولیت کنیم و نسبت خود را با مفاد و مضامین این بیانیه مشخص سازیم.
فارس: باید چه اقداماتی داشت تا برای تحقق این بیانیه دچار شعارزدگی و سطحینگری نشد؟
حیدری: بیانیه برخاسته از بنیانهایی نظری است که باید بر آنها مسلط شد. یکی از کارهای واجب در جمعهای مطالعاتی، پرداختن به این «مبانی نظری» و «عمیق شدن در بیانیه» است. بازخوانی بیانیه، فرصت خوبی برای مرور جدی مبانی انقلاب است. مفاهیمی همچون تحقق توحید در عرصه عملی و اجتماعی، امتداد انسان ۲۵۰ ساله و قیام الله علیه طاغوت، پیوند امت و امام و مردمسالاری دینی، نظام انقلابی و بسیاری مفاهیم محوری که در بیانیه نیز اشارهشده باید در این جمعها تعمیق شود.
باید مراقب بود که از کلیگویی پرهیز شود و رسالت و وظیفه خود را با تفصیل و فهم دقیق بدانیم. اگر در بیانیه اشاره شده است که در «بعضی برهههای تاریخ چهلساله به شعارهای انقلاب بیتوجهی شده و از جریان انقلابی غفلت شده است»، این برههها شناساییشده و علتها و بهانههای این رویگردانی نیز تبیین شوند. تنها با این دقت است که بیانیه میتواند اثر راهبردی خود را داشته باشد و عبرتهای تاریخ انقلاب را برای حرکت آینده به کار بندد. البته باید توجه داشت که طبیعتاً اینگونه مطالعه، جمع را از یک حلقه مطالعاتی خنثی خارج کرده و منافع برخی جریانهای فکری و سیاسی را به خطر خواهد انداخت. باید دقت کرد که همانگونه که انقلاب برای منافع عدهای خطرآفرین بود، بیانیه گام دوم آن نیز نمیتواند خنثی باشد.
باید شیوههای رسیدن به این دستاوردها را مرور کرد، علل موفقیت را جستجو و به دستاوردهایی فکر کرد که میتوانست در چهلسالگی انقلاب مطرح شود اما آنطور که باید و شاید محقق نشد.
فارس: در بیانیه گام دوم به یاریرساندن برای برپایی عدالت و گسترش مبازره با فساد تأکید شده است، نظر شما درباره این محور چیست؟
حیدری: هر یک از این توصیههای یادشده در این بیانیه اهمیت خاص خودش را دارد. ولی توصیه به عدالت و مبارزه با فساد نقطه ثقل آنها است. اساس حرکت برخی از شش توصیه دیگر یا ثمربخشی آنها مشروط به مبارزه با فساد است.
گسترش فساد بهویژه اگر شائبه سیستمی بودن داشته باشد، فعالیت علمی، رشد اخلاقی و معنوی و گسترش سبک زندگی اسلامی را بیثمر خواهد کرد. عدم مبارزه با فساد اشتیاق به علمآموزی و پژوهش و تحقیق را میخشکاند. اخلاق و معنویت درصحنه اجتماع را به محاق میبرد. سرمایهگذاران اقتصادی را فراری میدهد. مبارزه نکردن با فساد باعث گسترش تبعیض در جامعه شده و بهمرور با کاستن از سرمایه اجتماعی _ رابطه میان مردم و حاکمیت_ اقتدار و عزت ملی را زیر سؤال میبرد. عدم مبارزه با فساد، کارآمدی سبک زندگی اسلامی را به چالش میکشد.
با توجه به واگذاری عمده مسؤولیت مبارزه با فساد به قوه قضاییه، این قوه نقش مهمی در اجرایی و عملیاتی شدن این بیانیه دارد. همانگونه که آیتالله رئیسی در مراسم معارفه خود بهعنوان رئیس دستگاه قضا به عملیاتی کردن بیانیه گام دوم انقلاب در قوه قضاییه تأکید کردند، قوه قضاییه یکی از دستگاههای حاکمیتی است که نقش مهمی در اجرایی شدن این بیانیه، بخصوص در موضوع اجرای عدالت، مبارزه با فساد و جلوگیری از گسترش آن دارد.
آیتالله رئیسی در تأکید بر این موضوع، در صفحه مجازی خود نیز استمرار انقلاب را منوط به گسترش عدالت و مبارزه با فساد دانستند که در فراخوان اخیر ایشان نیز در موضوع فعالیت فضای مجازی بهخوبی روشن است. امیدواریم بیانیه گام دوم رهبری سرلوحه فعالیتهای قوه قضائیه و دیگر دستگاههای نظام جمهوری اسلامی و ملت، بخصوص جوانان که مخاطب اصلی این بیانیه هستند، قرار گیرد.
